Paulina Grabowska-Lisowska: Jako spawalnicy musimy się uczyć na bieżąco

Nieczęsto na naszych łamach pojawiają się artykuły czy inne treści przygotowane przez kobiety − branża stalowa, metalowa to jednak chyba środowisko mężczyzn. Czy to stereotyp, czy rzeczywiście odczuwa Pani, że pracuje w męskim świecie?

Pracuję w męskim świecie, to fakt. Nie wiem, czy mam szczęście do firm, w których pracowałam i z którymi obecnie współpracuję, ale naprawdę uważam to za zaletę. Komunikacja z mężczyznami jest bardzo prosta i dokładna. Natomiast w środowisku kobiecym nierzadko spotykałam się z przejawami zazdrości i „podcinaniem skrzydeł”. Z drugiej strony, kobiet w spawalnictwie jest coraz więcej, co oznacza, że ich niewielka ciągle liczba nie powinna być dla nas ograniczająca.

Czy praca w tym środowisku jest dla Pani trudna? Spotyka się Pani ze zdziwieniem, zaskoczeniem, że kobieta w takiej branży pracuje, działa? Czy zdarzyły się sytuacje, gdy ktoś podważył Pani kompetencje i wiedzę ze względu na płeć?

Pierwszą i ostatnią sytuacją, w której się spotkałam z dyskryminacją ze względu na płeć, była aplikacja jeszcze na studiach na praktyki studenckie w jednej z gdańskich firm. Nie przyjęto mnie właśnie z tego względu.

Na dalszych etapach kariery niekiedy wzbudzałam zainteresowanie na produkcji – np. podczas egzaminowania spawaczy gromadziło się z zainteresowaniem kilkanaście osób. Kiedy zapytałam spawalnika, skąd to nagłe zainteresowanie, powiedział mi wprost, że u nich kobieta na produkcji nie jest częstym zjawiskiem. Ale czy było mi trudno? Nie wydaje mi się – może też dlatego, że mam pozytywne podejście do wyzwań.

Nie kojarzę również, żeby ktoś podważał moje kompetencje ze względu na płeć. Każdy z nas jest dobry w pewnych obszarach, a w innych nie. Nie ma ludzi doskonałych. Ja mam w sobie bardzo mocno zakorzenione równouprawnienie, dlatego jeśli spotykam się z uwagami do mojej pracy, to odnoszę je do faktycznie wykonanej pracy, nie płci.

Na swojej stronie internetowej wspomina Pani o tym, że techniczna wiedza przekazywana jest w sposób, Pani zdaniem, mało klarowny, zawiły, trudny do przyjęcia dla odbiorcy (nawet takiego, który posiada, jak rozumiem, techniczne wykształcenie). Z czego, Pani zdaniem, wynika ta trudność? Pani zdaje się udowadnia, że można prościej, łatwiej, przejrzyściej ujmować pewne kwestie. A wydawałoby się, że w naukach technicznych, ścisłych, język także będzie właśnie taki i nie będzie problemu. Wspomina Pani nawet o wykluczeniu informacyjnym w branży spawalniczej. Jak je Pani rozumie?

Wielu znakomitych profesorów uczących na Politechnice ma specyficzny naukowy język. Ja często, wychodząc z zajęć, nie rozumiałam w ogóle, o czym była mowa i z rozmów ze znajomymi wiem, że nie byłam jedyna.

Myślę, że za dawnych czasów po pierwsze „nie wypadało” kadrze naukowej traktować studentów jak równy równego, a techniczne słownictwo zwiększało status niektórych osób. Obecnie się to powoli zmienia. To bardzo dobry kierunek.

Druga bardziej bolesna sprawa jest taka, że brakuje na studiach (nawet tych płatnych) czasu na przerobienie wymaganego materiału. Jest tego materiału za dużo, a dodatkowo są prowadzone przedmioty, które nigdy w życiu do niczego się nam nie przydadzą. Ale muszą być, bo odgórny system tego wymaga. Przykładem w trakcie studiów były obliczenia w MathCAD – ja obliczałam grubości spoin za pomocą formuł w Excelu, natomiast prowadzący zabronił używać mi tego programu, bo „Excel nadaje się do liczenia ogórków”. Nie muszę przeprowadzać badań rynkowych, żeby stwierdzić, że większość firm korzysta z Excela, a nie, jak twierdził prowadzący, MathCADa.

Jednak studia, studiami, ale dopiero w pracy przekonasz się, jak ciężko uzyskać konkretne informacje. Spawalnicy bardzo często nie chcą dzielić się wiedzą, bo zwyczajnie ciężko im było ją zdobyć i teraz mają się nią dzielić za darmo? Boją się, że ktoś może ich zastąpić lub wykorzysta ich wieloletnią wiedzę, doświadczenie i sobie ją przypisze. Skutkiem tego jest problem młodych inżynierów, którzy nie są odpowiednio wdrożeni do swojej pracy, nie mają do kogo pójść o radę. Często zwyczajnie się boją, że ktoś uzna ich za osoby niekompetentne i będzie się z nich naśmiewał. Nie mówi się o tym otwarcie, ale tak jest w firmach. Wtedy takie osoby zgłaszają się z pytaniami do mnie, a ja się staram im pomóc.

Z jakimi mitami na temat pracy w Pani branży spotyka się Pani najczęściej? Byłam zaskoczona, gdy przeczytałam w jednym z Pani blogowych wpisów, że spawacz nie może działać bez uprawnień − wydaje się to oczywiste, a Pani jednak zdecydowała się o tym przypomnieć.

Bardzo mnie cieszy, że uważa Pani to za oczywiste. Natomiast w praktyce ja nadal przeprowadzam egzaminy spawaczy w firmach, w których spawacze są certyfikowani po raz pierwszy lub uprawnienia dawno temu wygasły. Mam nadzieję, że dzięki dzieleniu się moją wiedzą ta świadomość wzrośnie.

Proszę spojrzeć, ile błędnych informacji krąży wokół coraz bardziej popularnych uprawnień operatorów i spawaczy laserowych. Ja często otrzymywałam oferty, w których było napisane, że operator nie musi posiadać uprawnień, co oczywiście jest nieprawdą.

Niewiedza to jedno, jednak prawdziwy problem to koszty. Nie chciałabym tu wchodzić w szczegóły, jednak na tym rynku funkcjonuje wiele firm, które stosują nieuczciwą politykę cenową i zwyczajnie nie każdą firmę stać, aby mieć certyfikowanych spawaczy. Niesłusznie.

Galeria