Inspekcje termograficzne rozdzielnic elektrycznych

Zasady bezpieczeństwa

Bez względu na fakt, czy badane są urządzenia niskonapięciowe, czy wysokonapięciowe podczas inspekcji należy zachowywać zasady bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycznych. Termografista pracujący przy urządzeniach elektrycznych powinien posiadać kwalifikacje elektryczne lub pracować w asyście i pod nadzorem wykwalifikowanego elektryka. W przypadku urządzeń średnio- i wysokonapięciowych należy pamiętać o zachowaniu bezpiecznej odległości od napięcia roboczego. Dla napięcia do 30 kV wymagana bezpieczna odległość to 1,5 m. Zakres napięć od 30 kV do 110 kV wymaga dystansu co najmniej 2,0 m. Napięcia 110-220 kV i 220-380 kV wymagają zachowania bezpiecznej odległości wynoszącej co najmniej 3 m.

Przy dysponowaniu kamerą z możliwością wymiany obiektywów i stosowaniu obiektywu o długiej ogniskowej zachowanie bezpiecznych odległości od zacisków elektrycznych w celu zarejestrowania obrazów termograficznych nie powinno stanowić większego problemu. Jednak trzeba być świadomym, że wnioskowanie o stanie urządzeń elektroenergetycznych tylko na podstawie termogramów, bez pomiaru wielkości elektrycznych, a w szczególności prądów płynących w obwodach, może prowadzić do nieporozumień lub błędnych wniosków. Stąd konieczność posiadania odpowiednich uprawnień w zakresie pomiarów i obsługi urządzeń elektroenergetycznych, a także wymóg stosowania, szczególnie podczas inspekcji urządzeń średniego i wysokiego napięcia, odpowiedniego stroju roboczego (rys. 3), na który powinny składać się takie elementy jak: odzież ognioodporna, rękawice gumowe, skórzane buty robocze, osłona twarzy z filtrem łukowym, kask, ochronniki słuchu lub pełny kombinezon.

Podsumowanie

Inspekcje termograficzne rozdzielnic elektrycznych są ważnym elementem programu predykcyjnego utrzymania ruchu wdrażanym w wielu przedsiębiorstwach. Z punktu widzenia organizacyjnego inspekcje termograficzne mogą być prowadzone przez odpowiednio przeszkolonych pracowników działów utrzymania ruchu, jak i specjalistów z firm zewnętrznych. W Polsce nie ma oficjalnych przepisów i zaleceń formułujących metodykę i kryteria inspekcji rozdzielnic elektrycznych, jak również wymagań odnośnie do kwalifikacji osób oferujących tego typu usługi.

Z tego powodu kwalifikacja osób prowadzących inspekcje termograficzne rozdzielnic elektrycznych jest zróżnicowana. Wielu termografistów w zakresie metodyki badawczej posługuje się zaleceniami norm amerykańskich (ANSI, NETA MTS-2011, NFPA 70B), normą opracowaną przez duński instytut technologiczny (TTCTRAN.015), zaleceniami opisanymi w różnych źródłach literatury czy też normą VdS 2859, opracowaną przez Stowarzyszenie Niemieckiego Przemysłu Ubezpieczeniowego. Zalecenia i kryteria zawarte w tych normach są ze sobą w większości przypadków zbieżne. Głównymi kryteriami, na których warto bazować przy weryfikacji umiejętności osób prowadzących inspekcje termograficzne, są doświadczenie i wiedza potwierdzona certyfikatami ze szkoleń, konferencji i seminariów branżowych.

Piśmiennictwo

1. A NSI/NETA: Standard for maintenance testing specifications for electrical power equipment and systems. Standard ANSI/NETA MTS-2011, 2011.
2. ASTM E1934-99a(2014): Standard Guide for Examining Electrical and Mechanical Equipment with Infrared Thermography.
3. Danish Technology Institute, TTCTRAN.015 Guideline for Thermographic Inspection in Electrical Installations.
4. Fidali M.: Metodyka termograficznej diagnostyki obiektów technicznych. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB. 2013. http://ipkm.polsl.pl/index.php?n=KsiazkiIPKM.HomePage.
5. Fidali M.: Kamery termowizyjne dla działów utrzymania ruchu. „Utrzymanie Ruchu”, 4/2017.
6. Fidali M.: Znaczenie emisyjności w pomiarach temperatury kamerą termograficzną. „Utrzymanie Ruchu”, nr 2/2018.
7. Gesamtverband der Deutschen Versicherungswirtschafte.V., VdS 2859 – VdS-Anerkennung von Sachverständigen für Elektrothermografi e (Elektrothermografen), Verfahrensrichtlinien.
8. IEEE: Application guide for AC high–voltage circuit breakers rated on a symmetrical current basis. http://ieeexplore.ieee.org/servlet/opac?pnumber=7006,2000.
9. International Standard IEC 60216: Electrical insulating materials – thermal endurance properties. Geneva: International Electrotechnical Comission, 2010.

Galeria

Zobacz więcej