Mikrostrukturalne aspekty zmian ciągliwości konstrukcyjnej stali martenzytycznej X2NiCoMo18-9-5

Konstrukcyjna stal martenzytyczna X2NiCoMo18-9-5 wytapiana w podwójnym procesie próżniowym charakteryzuje się zarówno wysokimi własnościami mechanicznymi, jak i zadowalającą odpornością na pękanie. Podobnie jak dla wszystkich materiałów superwytrzymałych, jej wrażliwość na oddziaływanie karbów strukturalnych i zanieczyszczeń wewnętrznych wzrasta wraz ze wzrostem wytrzymałości. Własności plastyczne stali X2NiCoMo18-9-5 w próbie rozciągania obniżają się przy wzroście wytrzymałości, a ciągliwość jest skorelowana z granicą plastyczności (zależność odwrotnie proporcjonalna) [1].

W niektórych procesach wytwarzania tej stali, zwłaszcza dużych produktów, mogą jednakże pojawić się trudności z uzyskaniem odpowiednich własności plastycznych [2, 3]. Aby zbadać te zjawiska analizowano wpływ warunków obróbki cieplnej na ciągliwość, i wyjawiono m.in., że wysokie austenityzowanie z następującym po nim przetrzymywaniem w temperaturze w zakresie około 830-900°C prowadzi do kruchości stali [1, 3].

Obróbki cieplne - projekt

W pracy zaprojektowano specjalne obróbki cieplne symulujące warunki cieplne wytwarzania produktów o średnicy f 140 mm. Opisano wyniki badań strukturalnych wpływających na ciągliwość stali. Wskazują one na znaczenie czynników takich jak wydzielanie węglików po granicach ziaren byłego austenitu. Podczas analizy wyników badań przyjęto, że rola procesu wydzieleniowego nanocząstek faz międzymetalicznych w martenzytycznej osnowie stali sprowadza się do ich oddziaływania na ciągliwość w sposób jedynie pośredni, poprzez zwiększenie wytrzymałości stali.