Wyznaczenie niepewności pomiaru współrzędnościowej maszyny pomiarowej z użyciem niewykalibrowanego obiektu pomiarowego – cz. I

Do metod tych należą:
• metoda wykorzystująca obiekt wykalibrowany lub wzorzec – w trakcie jej przebiegu są wykorzystywane takie wzorce jak płytki wzorcowe czy sprawdziany, a maszyna współrzędnościowa pełni funkcję komparatora pomiędzy wzorcem a przedmiotem mierzonym;
• metoda obiektu niewykalibrowanego (wielopozycyjna), podobna do metody porównawczej, wykorzystująca wielokrotnie powtarzaną strategię pomiaru niewykalibrowanego przedmiotu – polega ona na kilkukrotnym pomiarze określonej zmiennej, z różnym rozmieszczeniem punktów pomiarowych i ze zmianą położenia przedmiotu (rys. 1);
• metoda Monte Carlo, opracowana przez polskiego fizyka S. Ulama – jest to metoda numeryczna wykorzystywana w modelowaniu matematycznym skomplikowanych procesów, składająca się z trzech głównych etapów: ze sformułowania problemu, z propagacji oraz podsumowania [2].
W większości przyrządów pomiarowych błędy graniczne dopuszczalne podaje się w postaci liniowej:
E = ±(A + K * L≤ B);
gdzie: A, K, B – stałe, L – mierzona długość [4].

Opis stanowiska badawczego i przedmiotu badań

Badania przeprowadzono na portalowej współrzędnościowej maszynie pomiarowej Zeiss Prismo 10 Navigator z nieruchomym stołem pomiarowym znajdującej się w laboratorium pomiarowym firmy Famot Pleszew Sp. z o.o., a przedstawionej na rys. 1.
Jest to maszyna współrzędnościowa o zakresie pomiarowym X, Y, Z: 1200 mm/2400 mm/1000 mm,
przeznaczona do pomiaru dokładnie wykonanych części maszyn – pomiary wymiarów i odchyłek geometrycznych. Maszyna jest wyposażona w napędy o wysokiej dynamice przyspieszenia. W każdej osi zastosowano elektroniczną kontrolę napędu, a w osiach X i Z – dodatkowo ograniczenie siły przesuwu [5].
Maszyna jest wyposażona w: skaningową głowicę pomiarową Vast Gold firmy Zeiss, liniały pomiarowe Zeiss z ceramiki szklanej o ...