Wydanie 3-4/23 czasopisma STAL już dostępne!
Pojawiło się drugie w tym roku wydanie czasopisma „STAL Metale & Nowe Technologie” 🎉
Głównym tematem wydania jest METROLOGIA 🔍

Od redaktora honorowego – metrologia
Szanowni Państwo,
Przypadł mi w udziale zaszczyt i przyjemność wprowadzenia Państwa w wydanie 3-4/2023 czasopisma „STAL Metale & Nowe Technologie” jako redaktor honorowy. A to znaczy, że w numerze będzie można znaleźć coś z metrologii. Truizmem byłoby powiedzieć, że jej miejsce w świecie coraz bardziej cyfrowym jest mocno ugruntowane, dzięki rozwojowi techniki i nauki. Co się zatem wydarzyło w ostatnich latach, co miało decydujący wpływ na rozwój metrologii wielkości geometrycznych? Jakie mamy widoki na przyszłość? Zapraszając do zapoznania się z treścią tego wydania i analizując wizje dalszego rozwoju metrologii, zachęcam do zastanowienia się nad tymi pytaniami.
Metrologia i pomiary
Współrzędnościowa technika pomiarowa w XXI wieku na dobre zagościła w pomiarach wielkości geometrycznych w różnych skalach. Od mikro, a nawet nano (nierówności powierzchni), do makro (wymiary). Rozwinęła się zarówno w pomiarach stykowych, jak i optycznych. Konieczność realizacji działań metrologicznych w coraz krótszym czasie sprawiła, że optyka w ostatnich latach przeżywa chwile gwałtownego rozwoju. Pozwala ona bowiem na zbieranie współrzędnych milionów punktów pomiarowych w bardzo krótkim czasie. W ten sposób już od kilkunastu lat metrolodzy mierzą się z problemami dużych zbiorów danych i koniecznością sprawnego ich przetwarzania. Pierwsze z nich w świecie makro generowały skanery optyczne, a w świecie mikro optyczne systemy do pomiaru nierówności powierzchni. Zbiory danych powiększają się jeszcze bardziej, kiedy w grę wchodzi tomografia komputerowa. Zamiast pixeli mamy voxele, ale i w tym przypadku współczesne systemy komputerowe i algorytmy obliczeniowe nadążają za wymaganiami metrologów.
Metrologia przyszłości
Przemysł przyszłości to także kontrola wymiarowa blisko produkcji, a więc najlepiej w linii produkcyjnej. To z kolei wiąże się z automatyzacją i robotyzacją procesów pomiarowych, coraz bardziej obecną w naszym przemyśle. Opiera się ona zarówno na klasycznych urządzeniach pomiarowych, jak i linijkach laserowych i kamerach przeznaczonych bardziej do inspekcji. Również w tym przypadku optyka – z uwagi na szybkość realizacji zadań – odgrywa dominującą rolę.
W nadchodzącej rzeczywistości komunikacja, tak ważna między ludźmi, będzie się również rozwijać między systemami i ich elementami, a także poszczególnymi czujnikami należącymi do nich. Doniosłą rolę ma odegrać IoT, czyli Internet Rzeczy, oraz AI, czyli sztuczna inteligencja. W urządzeniach pomiarowych będą więc instalowane zbiory różnych czujników, monitorujących ich parametry i przekazujących zebrane informacje do dalszych systemów analitycznych i decyzyjnych.
Rzeczywistość rozszerzona
Elementem komunikacji jest również rzeczywistość rozszerzona (AR) lub wirtualna (VR). Rzeczywistość rozszerzona polega między innymi na możliwości uzyskania większej ilości informacji przy użyciu prostych narzędzi komunikacyjnych, takich jak smartfon. Na jego ekranie, w widoku maszyny mogą pojawić się informacje o temperaturze w wybranych miejscach, operatorze, czasie pomiaru, zadaniu itp. Wirtualna rzeczywistość to dalsze rozszerzenie możliwości pomiarowych, zwłaszcza w zakresie symulacji przebiegu pomiaru. Możliwość realizacji pomiaru na wirtualnym obiekcie oznacza nie tylko wcześniejsze wykrycie błędów w programie pomiarowym na pojedynczym urządzeniu. Oznacza także symulację pomiarów w wielu skalach z wykorzystaniem różnych systemów pomiarowych.
Zastosowanie sztucznej inteligencji lub AI w metrologii jest tematem, któremu poświęca się coraz więcej uwagi. Przewiduje się, że w niedalekiej przyszłości stanie się to po prostu koniecznością. Koszt zatrudnienia pracownika i pełnego przygotowania go do pracy na nowoczesnych stanowiskach pomiarowych jest procesem czasochłonnym. Bez tego natomiast, z powodu braku umiejętności, można popełnić błąd formalny lub interpretacyjny o istotnych konsekwencjach.
Co jeszcze nas czeka? Zanim jeszcze na dobre przyzwyczailiśmy się do Metrologii 4.0, już pojawiają się wizje jej następczyni, związanej z Przemysłem 5.0. Jest on znacznie bardziej nastawiony na dobrostan pracownika i powiązane z nim pozytywne zmiany społeczne i środowiskowe. A więc może masaż stóp w trakcie skanowania? Kto wie, ale zostawmy to jeszcze na razie w świecie fantazji.
prof. dr hab. inż. Michał Wieczorowski
Instytut Technologii Mechanicznej
Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych
Politechnika Poznańska
Mogą zainteresować Cię również

Technologia goni pracowników. Chcą wiedzieć więcej o AI, a firmy nie nadążają z edukacją.
Zaledwie 9% pracowników deklaruje, że nie wie, czym są automatyzacja i sztuczna inteligencja. 46,7% natomiast przyznaje, że chciałoby pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie. Rosnące zainteresowanie technologiami idzie w parze z obawami. Od lęku przed brakiem kompetencji, przez ...
Redukcja hałasu w przemyśle – wyzwanie wymagające kompleksowych działań
Hałas w zakładach przemysłowych pozostaje jednym z głównych czynników wpływających zarówno na komfort pracy, jak i na relacje zakładów z otoczeniem. Utrzymanie jego poziomu w akceptowalnych granicach to nie tylko wymóg prawny. Jest to przede wszystkim element budowania kultury...

Wrzesień pełen przemysłowych premier: FASTECH Expo i Aluminium Tech Expo 2025 w Ptak Warsaw Expo
Wrzesień 2025 roku zapowiada się jako miesiąc przełomowych wydarzeń dla branży przemysłowej w Polsce. Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie stanie się areną dwóch kluczowych targów: FASTECH Expo oraz Aluminium Tech Expo. Targi te, choć odbywają się w różnych terminach, oferują unikaln...
Analiza wpływu modyfikacji geometrii na pasowanie połączeń wielowypustowych wytwarzanych z zastosowaniem metody FFF
Dokładność geometryczna jest jednym z fundamentalnych kwalifikatorów poprawności procesów wytwarzania części maszyn i urządzeń. Jest ona wynikiem wielu składowych, stanowiących o całościowym efekcie procesu produkcyjnego. W celu zape...

Rynek magazynowy mniej spektakularny, ale bardziej przewidywalny. Dobre wieści dla sektora outsourcingu procesowego
Pierwszy kwartał 2025 roku potwierdził, że polski rynek powierzchni magazynowo – przemysłowych, mimo braku rekordowych wyników, pozostaje stabilny i dojrzewa operacyjnie. Według danych AXI IMMO oraz CBRE, całkowity popyt na te powierzchnie przekroczył 1,1 mln mkw., co oznacza ...
Jakość procesu cięcia laserowego blach stalowych – wpływ zawartości krzemu i innych pierwiastków stopowych
Przeprowadzono analizę czynników i parametrów decydujących o jakości procesu cięcia laserowego. Zestawiono blachy stalowe o gwarantowanej przez producentów jakości cięcia laserowego laser grade steels. Opisano wpływ zawartości krzemu i innych pierwiastków stopowy...

Metody i techniki eliminacji wad w procesie tłoczenia
Procesy kształtowania blach stalowych za pomocą obróbki plastycznej są jedną z wielu technik wytwarzania elementów metalowych stosowanych w przemyśle od lat, a mimo to wymagających rozwiązań niektórych problemów technologicznych pojawiających się przy kształtowaniu blach stalo...

Wpływ chłodziwa i oprawki narzędziowej na chropowatość powierzchni obrabianej w procesie frezowania stali Vanadis 4
Artykuł prezentuje wyniki badań eksperymentalnych procesu frezowania stali Vanadis 4 Extra w rożnych warunkach doprowadzenia chłodziwa do strefy obróbki oraz pokazuje, jak ważny jest dobór odpowiedniej oprawki narzędziowej do określonych zadań obróbkowych. ...

Technologia goni pracowników. Chcą wiedzieć więcej o AI, a firmy nie nadążają z edukacją.
Zaledwie 9% pracowników deklaruje, że nie wie, czym są automatyzacja i sztuczna inteligencja. 46,7% natomiast przyznaje, że chciałoby pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie. Rosnące zainteresowanie technologiami idzie w parze z obawami. Od lęku przed brakiem kompetencji, przez ...

Wybrane problemy stateczności w projektowaniu konstrukcji według Eurokodów
Zagadnienia stateczności konstrukcji budowlanych stanowią jeden z trudniejszych działów mechaniki budowli, z którym projektanci konstrukcji zmagają się na co dzień. Niezależnie od tego, czy projektujemy klasyczną drewnianą więźbę dachową, stalową belkę podsuwnicową, czy też sł...

Jak zminimalizować ryzyko awarii wycinarki laserowej?
Aby zminimalizować ryzyko awarii wycinarki laserowej, warto stosować się do kilku dobrych praktyk, które obejmują zarówno szkolenie operatorów, jak i odpowiednią konserwację oraz kontrolę parametrów urządzenia.
Fizyczne i technologiczne podstawy procesu spawania łukowego w osłonie gazowej GMA – cz. 2
W drugiej części artykułu przedstawiono technologiczne podstawy spawania GMA. Z artykułu dowiesz się:

Bezpieczeństwo maszyn. Analiza ryzyka w oparciu o normę PN-EN ISO 12100:2012
Maszyny dopuszczone do użytku na terenie Unii Europejskiej muszą spełniać wymagania tzw. dyrektywy maszynowej. Jednym z warunków jej spełnienia, umożliwiającym oznakowanie maszyny znakiem CE, jest wykonanie analizy ryzyka. Maszyny wp...

Znamy laureatów nagrody Złoty Medal targów MODERNLOG 2024
Poznaliśmy produkty wyróżnione prestiżową nagrodą Złotego Medalu na targach Logistyki, Magazynowania i Transportu MODERNLOG 2024 oraz ITM INDUSTRY EUROPE 2024. Laureaci zawalczą teraz o Złoty Medal Wybór Konsumentów. W minionym tygod...
IGP-DURA®one 56 i IGP-Effectives®: synergia zapewniająca wysoką wydajność w technologii malowania proszkowego
W branży farb proszkowych do ochrony powierzchni kluczowe znaczenie mają wydajność, zrównoważony rozwój i jednolity odcień. Firma IGP Powder Coatings podjęła znaczący krok w tym kierunku, łącząc serię niskotemperaturowych farb proszkowych IGP-DURA®one56 z unikalną technologią ...

JPK CIT. Nowe obowiązki raportowania
Od 1 stycznia 2025 roku zaczął obowiązywać nowy, jednolity standard raportowania podatkowego dla przedsiębiorstw objętych podatkiem dochodowym od osób prawnych, tzw. JPK CIT. Nowe regulacje w pierwszym roku obejmują największe f...
Kalendarium wydarzeń
Relacje
OpenHouse 2024: z wizytą u TRUMPF Polska
TRUMPF Polska z sukcesem zorganizowała Dni Otwarte OpenHouse 2024, które odbyły się 12 i 13 września br. Wydarzenie przyciągnęło ponad 200 gości reprezentują...
Sprawdź więcejPolitechnika Krakowska ma nowe laboratorium
25 kwietnia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej odbyło się uroczyste otwarcie Laboratorium Ultraprecyzyjnych Pomiarów Współrzędnościowych. &...
Sprawdź więcejSeminarium Obróbki Laserowej 22 marca 2024
22 marca 2024, podczas targów STOM, odbyło się Seminarium Obróbki Laserowej, organizowane przez Politechnikę Świętokrzyską. Zapraszamy do zapoznania się z fo...
Sprawdź więcejKonferencja „Stal, Metale, Nowe Technologie”
20 marca, drugiego dnia targów STOM, odbyła się konferencja „Stal, Metale, Nowe Technologie”, której organizatorem była redakcja portalu dlaprodukcji.pl i dw...
Sprawdź więcej