Współczesne technologie wytwarzania w przemyśle lotniczym – cz. I
W artykule przedstawiono i omówiono wybrane technologie wytwarzania stosowane w przemyśle lotniczym. Skupiono się na technologiach obróbki ubytkowej, szczególnie w przypadku kształtowania części konstrukcji statków powietrznych.
Artykuł opisuje technologie obróbki ubytkowej, szczególnie w przypadku kształtowania części konstrukcji statków powietrznych.
Wybrane technologie i narzędzia obróbkowe – obróbka HSM
Kluczowe znaczenie przy wytwarzaniu części lotniczych metodą kształtowania ubytkowego ma obróbka szybkościowa HSM (ang. high speed machining). Idea obróbki HSM polega na tym, że w pewnym zakresie prędkości skrawania (powyżej prędkości granicznej) wraz ze wzrostem jej wartości maleją siły a także temperatura skrawania. Warunki obróbki stają się zatem korzystniejsze. Jest to efektem bardzo krótkiego kontaktu materiału wióra z narzędziem i bardzo szybkiej jego ewakuacji ze strefy skrawania. Wiór traktowany jest jako odpad w procesie skrawania, natomiast posiada wysoką zdolność akumulacji ciepła, które wraz z nim jest odprowadzane na zewnątrz stref kontaktowych. To z kolei skutkuje większą trwałością narzędzi oraz skróceniem czasu obróbki [1, 2, 6].
Charakterystycznymi cechami obróbki HSM są wysokie prędkości liniowe a także małe głębokości i szerokości skrawania zapewniające wymaganą jakość powierzchni i dokładność wymiarowo-kształtową obrabianych elementów. Możliwa jest zatem eliminacja procesów kosztownej i czasochłonnej obróbki wykończeniowej. W przypadku obróbki HSM należy mieć jednak na uwadze fakt występowania drgań samowzbudnych (ang. chatter) dla pewnych zakresów prędkości obrotowej wrzeciona jak również głębokości skrawania. W ustaleniu stabilnej strefy obróbki pomocne mogą być krzywe workowe [2].
Nie ulega wątpliwości, że głównym efektem stosowania obróbki szybkościowej HSM jest znaczne skrócenie czasu procesu wytwarzania. Jednak nie jest to jedyna korzyść. Metoda HSM umożliwia obróbkę dużych skomplikowanych elementów, niejednokrotnie posiadających struktury cienkościenne. Możliwość obróbki elementów cienkościennych pozwala na obniżenie ich masy, która bardzo często jest parametrem krytycznym dla części konstrukcji lotniczych.

Obróbka kompletna
W przemyśle lotniczym dąży się również do wytwarzania integralnych, monolitycznych części zamiast składanych z wielu mniejszych. Jest to określane mianem obróbki kompletnej (complete machining).
Jako przykład można przytoczyć hamulec aerodynamiczny samolotu F-15, który pierwotnie wytwarzany był jako zespół składający się z około 500 części. Natomiast zastosowanie obróbki szybkościowej umożliwiło wykonanie go jako element monolityczny. Czas wytworzenia części został zredukowany z około 3 miesięcy do zaledwie kilku dni. Podobny przykład dotyczy układu sterowania samolotu M28, który wykonywany był jako zespół 20 części, a w technologii HSM mógł zostać wykonany jako pojedynczy element [1, 2].
Podsumowując, główną korzyścią płynącą ze stosowania obróbki szybkościowej (HSM) jest znaczne skrócenie czasu obróbki. Inne pozytywne efekty to między innymi: uproszczone oprzyrządowanie technologiczne (mocowania), zmniejszone siły skrawania, czystsze krawędzie narzędzi, a co za tym idzie – mniejsze odkształcenia podczas obróbki, wyższej jakości powierzchnie umożliwiające ograniczenie lub też całkowite wyeliminowanie obróbki wykończeniowej [1].
Wybrane technologie i narzędzia obróbkowe – obróbka 5-osiowa
Wykorzystanie maszyn o zwiększonej liczbie osi sterowanych umożliwia wykonywanie złożonych operacji obróbkowych przy zaangażowaniu w proces technologiczny jednej maszyny, a także mniejszej liczby narzędzi. Pozwala to na znaczne obniżenie czasu jak również kosztów obróbki. Maszyny CNC przeznaczone do obróbki 5-osiowej HSM umożliwiają stosowanie krótkich i sztywnych narzędzi. Zapewniony jest również stabilny kontakt ostrzy narzędzia z obrabianą powierzchnią. Istotny wpływ na czas procesu technologicznego ma również możliwość kompletnej obróbki bardzo skomplikowanych elementów przy jednym zamocowaniu [1]. Używanie osi obrotowych w obróbce ze sterowaniem 5-osiowym umożliwia optymalizację prędkości liniowej. To przyczynia się do wzrostu trwałości narzędzi, a także uzyskanie lepszej jakości powierzchni. Możliwe jest także zastosowanie większych posuwów, a tym samym osiągnięcie wysokiej efektywności i dokładności obróbki. Sprawniejsze projektowanie procesów technologicznych na obrabiarki wieloosiowe umożliwiają systemy CAM.

Frezowanie pięcioosiowe staje się coraz bardziej konkurencyjne w stosunku do precyzyjnego odlewania. Potwierdza to coraz częstsze implementowanie tego typu obróbki do produkcji łopatek i wirników silników lotniczych.
Mogą zainteresować Cię również

Wymagania normatywne w zakresie cyfrowych bliźniaków w kontekście Przemysłu 4.0
W ostatnim czasie koncepcja cyfrowego bliźniaka wzbudziła duże zainteresowanie badawcze, szczególnie w obszarze produkcji. Czy warto ją wprowadzać i jak to dobrze zrobić? Cyfrowy bliźniak jest jednym z elementów cyfrowe...
Rynek magazynowy dąży do stabilizacji
Drugi najlepszy wynik po stronie popytu i rekord pod względem nowej podaży – tak w skrócie przedstawiała się sytuacja na rynku magazynowym w Polsce w 2022 roku. Jak wynika z najnowszego raportu międzynarodowej agencji doradczej Cushman & Wakefield, kolejne miesiące staną j...
Wzorcowanie mierników UV-A oraz luksomierzy – nowe możliwości laboratorium wzorcującego UDT
Robert Krajewski Rafał Saliński
Polska premiera 30 kW wycinarki laserowej na targach STOM-LASER w Kielcach
Eagle Lasers z dumą zapowiada polską premierę wycinarki laserowej iNspire o mocy 30 kW. Światowa premiera, która miała miejsce podczas targów BlechExpo w Stuttgarcie, odbiła się szerokim echem w mediach. Tymczasem jej polska odsłona...
Znaczący wzrost ataków cyberprzestępców z użyciem aplikacji chmurowych w porównaniu do roku ubiegłego
Firma Netskope opracowała raport, z którego wynika, że nastąpił znaczący wzrost ataków cyberprzestępców w ciągu ostatniego półrocza w porównaniu do roku ubiegłego. Amerykańska firma lider na rynku cyberbezpieczństwa, która niedawno otworzyła data center w Warszawie opracowa...
Staliwo stopowe wysokomanganowe w zastosowaniach na odlewane elementy infrastruktury kolejowej
W publikacji przedstawiono charakterystykę staliwa stopowego wysokomanganowego, potocznie określanego mianem staliwa Hadfielda. Staliwa z tej grupy w warunkach wzrostu ciśnienia lub obciążenia, np. w wyniku uderzenia, wykazują dużą skłonność do tzw. umocnienia zg...
Kompleksowe rozwiązania dla inteligentnej produkcji
Przemysł jest obecnie pod ogromną presją i koniecznością zmian. Jak przejść od zarządzania kryzysowego do długoterminowej transformacji w zakresie oszczędzania energii, efektywności i zrównoważonego rozwoju i jak przyspieszyć rozbudowę pilnie potrzebnej infrastruktury? Jak prz...
Pierwsze tegoroczne wydanie „Utrzymania Ruchu”!
Pojawiło się pierwsze tegoroczne wydanie czasopisma \"Utrzymanie Ruchu\"!
PPG STEELGUARD® 951
PPG STEELGUARD® 951 to zabezpieczenie ogniochronne w pożarach celulozowych do 3 godzin z nową elastyczną epoksydową powłoką pęczniejącą. Stal konstrukcyjna odgrywa kluczową rolę we współczesnej architekturze. Zapewnienie odpowiednieg...
Kalendarium wydarzeń
Relacje
Mazak Open House 2023
Mazak Open House to jedno z cyklicznych merytorycznych spotkań, choć w zupełnie nowej odsłonie. W dniach 22-23 lutego w Katowicach goście Mazak Open House mi...
Sprawdź więcejPierwsza edycja targów ExpoWELDING w Katowicach z setką wystawców i wysoką frekwencją
Maszyny i urządzenia – w tym roboty, nowoczesne technologie i rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo oraz fachowa wiedza specjalistów w dziedzinie spawalnic...
Sprawdź więcejMiędzynarodowe spotkanie branży odlewniczej w Targach Kielce
Prawie 2 tys mkw powierzchni wystawienniczej a także 112 firm z 10 krajów świata to wynik tegorocznej edycji „Przemysłowej jesieni” w Targach Kielce. Wydarze...
Sprawdź więcejKONGRES Technologii Obróbki STAL 2022 – FOTORELACJA
W dniach 16-18 maja 2022 r. w hotelu Novotel Kraków City West**** odbyła się premierowa edycja KONGRESU Technologii Obróbki STAL 2022. Pierwsza edycja KONGR...
Sprawdź więcej