Uchwyty tokarskie
Precyzja ustalenia
Dokładność i powtarzalność ustalenia przedmiotu obrabianego w uchwycie tokarskim trójszczękowym wpływają na dokładność obróbki w ramach układu obrabiarka-przedmiot-narzędzie (UOPN). Dostosowanie uchwytu trójszczękowego do danej operacji technologicznej i przedmiotu obrabianego polega na dobraniu określonego rozstawu szczęk. Dodatkowo szczęki miękkie można toczyć, co też przyczynia się do lepszego dopasowania do średnicy przedmiotu obrabianego. W efekcie uzyskuje się krótsze czasy potrzebne na ustalenie i zamocowanie, co przy produkcji wielkoseryjnej wpływa na czas pomocniczy.
Na fot. 7 przedstawiono uchwyt trójszczękowy z ząbkowanym montażem szczęk i z przelotem. Tego typu ząbkowany montaż szczęk jest określany typem Kitagawa. Wielu producentów precyzyjnych uchwytów tokarskich wykorzystuje tego typu montaż (fot. 1 i 5). Dzięki takiemu rozwiązaniu uzyskuje się znacznie większy zakres możliwych średnic przedmiotu obrabianego, jaki można ustalić i zamocować w uchwycie.

W przypadku standardowego hydraulicznego trójszczękowego uchwytu ze szczękami miękkimi bez przetoczenia lub ze szczękami twardymi po zainstalowaniu powtarzalność ustalenia wynosi nawet 20 μm (0,02 mm). Komplementarne opracowanie konstrukcji uchwytu trójszczękowego oraz szczęk miękkich w połączeniu z wysokiej dokładności obróbką i montażem pozwala na uzyskanie powtarzalności ustalenia poniżej 10 μm (fot. 7).
Przykłady
Uchwyty tokarskie serii BR firmy Kitagawa zapewniają powtarzalną precyzję ustalenia przedmiotu, przede wszystkim z racji swojej konstrukcji. Redukcję unoszenia się szczęk podczas mocowania uzyskano poprzez poprawę sztywności uchwytu. Dzięki temu transfer przedmiotów obrabianych do wrzeciona przechwytującego z wrzeciona głównego jest efektywniejszy. Siła zacisku przy maksymalnych prędkościach obrotowych napędu głównego zwiększyła się o 10-15% w zależności od modelu uchwytu i średnicy przedmiotu obrabianego. Dzięki nowej konstrukcji szczęk zminimalizowano udział siły odśrodkowej (bezwładności) mocowania przedmiotu. Takie zmniejszenie siły odśrodkowej można uzyskać m.in. poprzez stosowanie przeciwwag.
Uchwyty firmy Kitagawa serii BR zapewniają wysoką uniwersalność stosowanych szczęk. Na etapie opracowywania konstrukcji przyjęto założenie możliwości stosowania również szczęk specjalnych ściśle dopasowanych do potrzeb użytkownika. W tym celu modyfikacji podlega konstrukcja szczęk górnych. Zamiast złożonej konfiguracji szczęk podstawowych i związanych z nimi wkładek można zastosować szczęki monolityczne.
Inną zaletą tego typu konstrukcji, która wynika z właściwości użytkowych, jest znaczący udział w redukowaniu czasów pomocniczo-zakończeniowych oraz pomocniczych z jednoczesnym spełnieniem wysokich wymagań jakościowych.
Współczesne wyzwania w ramach procesów produkcyjnych wymagają wszechstronnego rozwoju oprzyrządowania technologicznego, w tym uchwytów tokarskich. Poprawa aspektów jakościowych obróbki oraz poszerzanie zdolności technologicznych wymagają jakościowego rozwoju w całościowo rozumianym UOPN.
dr inż. Radosław Morek
Instytut Technik Wytwarzania PW ZAOiOS,
niezależny konsultant technologiczny MorekTECH,
redaktor naczelny wortalu procestechnologiczny.com.pl
Piśmiennictwo
- Feld M.: Uchwyty obróbkowe. WNT, 2002.
- Sobolewski J., Kapiński S.: Techniki wytwarzania. Projektowanie oprzyrządowania. WSiMR PW, 2012.
- Materiały informacyjne firm: Schunk, Bison Bial, Kitagawa.
- Uchwyty tokarskie – rodzaje i zastosowanie. EBMiA.
- Rota NCX. forumnarzedziowe.pl.
- Materiały od firmy Kitagawa (www.kitagawa.global), dzięki uprzejmości Łukasza Tomanka.
zdjęcia: autor
Mogą zainteresować Cię również

Technologia goni pracowników. Chcą wiedzieć więcej o AI, a firmy nie nadążają z edukacją.
Zaledwie 9% pracowników deklaruje, że nie wie, czym są automatyzacja i sztuczna inteligencja. 46,7% natomiast przyznaje, że chciałoby pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie. Rosnące zainteresowanie technologiami idzie w parze z obawami. Od lęku przed brakiem kompetencji, przez ...
Redukcja hałasu w przemyśle – wyzwanie wymagające kompleksowych działań
Hałas w zakładach przemysłowych pozostaje jednym z głównych czynników wpływających zarówno na komfort pracy, jak i na relacje zakładów z otoczeniem. Utrzymanie jego poziomu w akceptowalnych granicach to nie tylko wymóg prawny. Jest to przede wszystkim element budowania kultury...

Wrzesień pełen przemysłowych premier: FASTECH Expo i Aluminium Tech Expo 2025 w Ptak Warsaw Expo
Wrzesień 2025 roku zapowiada się jako miesiąc przełomowych wydarzeń dla branży przemysłowej w Polsce. Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie stanie się areną dwóch kluczowych targów: FASTECH Expo oraz Aluminium Tech Expo. Targi te, choć odbywają się w różnych terminach, oferują unikaln...
Analiza wpływu modyfikacji geometrii na pasowanie połączeń wielowypustowych wytwarzanych z zastosowaniem metody FFF
Dokładność geometryczna jest jednym z fundamentalnych kwalifikatorów poprawności procesów wytwarzania części maszyn i urządzeń. Jest ona wynikiem wielu składowych, stanowiących o całościowym efekcie procesu produkcyjnego. W celu zape...

Rynek magazynowy mniej spektakularny, ale bardziej przewidywalny. Dobre wieści dla sektora outsourcingu procesowego
Pierwszy kwartał 2025 roku potwierdził, że polski rynek powierzchni magazynowo – przemysłowych, mimo braku rekordowych wyników, pozostaje stabilny i dojrzewa operacyjnie. Według danych AXI IMMO oraz CBRE, całkowity popyt na te powierzchnie przekroczył 1,1 mln mkw., co oznacza ...
Jakość procesu cięcia laserowego blach stalowych – wpływ zawartości krzemu i innych pierwiastków stopowych
Przeprowadzono analizę czynników i parametrów decydujących o jakości procesu cięcia laserowego. Zestawiono blachy stalowe o gwarantowanej przez producentów jakości cięcia laserowego laser grade steels. Opisano wpływ zawartości krzemu i innych pierwiastków stopowy...

Metody i techniki eliminacji wad w procesie tłoczenia
Procesy kształtowania blach stalowych za pomocą obróbki plastycznej są jedną z wielu technik wytwarzania elementów metalowych stosowanych w przemyśle od lat, a mimo to wymagających rozwiązań niektórych problemów technologicznych pojawiających się przy kształtowaniu blach stalo...

Wpływ chłodziwa i oprawki narzędziowej na chropowatość powierzchni obrabianej w procesie frezowania stali Vanadis 4
Artykuł prezentuje wyniki badań eksperymentalnych procesu frezowania stali Vanadis 4 Extra w rożnych warunkach doprowadzenia chłodziwa do strefy obróbki oraz pokazuje, jak ważny jest dobór odpowiedniej oprawki narzędziowej do określonych zadań obróbkowych. ...

Technologia goni pracowników. Chcą wiedzieć więcej o AI, a firmy nie nadążają z edukacją.
Zaledwie 9% pracowników deklaruje, że nie wie, czym są automatyzacja i sztuczna inteligencja. 46,7% natomiast przyznaje, że chciałoby pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie. Rosnące zainteresowanie technologiami idzie w parze z obawami. Od lęku przed brakiem kompetencji, przez ...

Wybrane problemy stateczności w projektowaniu konstrukcji według Eurokodów
Zagadnienia stateczności konstrukcji budowlanych stanowią jeden z trudniejszych działów mechaniki budowli, z którym projektanci konstrukcji zmagają się na co dzień. Niezależnie od tego, czy projektujemy klasyczną drewnianą więźbę dachową, stalową belkę podsuwnicową, czy też sł...

Jak zminimalizować ryzyko awarii wycinarki laserowej?
Aby zminimalizować ryzyko awarii wycinarki laserowej, warto stosować się do kilku dobrych praktyk, które obejmują zarówno szkolenie operatorów, jak i odpowiednią konserwację oraz kontrolę parametrów urządzenia.
Fizyczne i technologiczne podstawy procesu spawania łukowego w osłonie gazowej GMA – cz. 2
W drugiej części artykułu przedstawiono technologiczne podstawy spawania GMA. Z artykułu dowiesz się:

Bezpieczeństwo maszyn. Analiza ryzyka w oparciu o normę PN-EN ISO 12100:2012
Maszyny dopuszczone do użytku na terenie Unii Europejskiej muszą spełniać wymagania tzw. dyrektywy maszynowej. Jednym z warunków jej spełnienia, umożliwiającym oznakowanie maszyny znakiem CE, jest wykonanie analizy ryzyka. Maszyny wp...

Znamy laureatów nagrody Złoty Medal targów MODERNLOG 2024
Poznaliśmy produkty wyróżnione prestiżową nagrodą Złotego Medalu na targach Logistyki, Magazynowania i Transportu MODERNLOG 2024 oraz ITM INDUSTRY EUROPE 2024. Laureaci zawalczą teraz o Złoty Medal Wybór Konsumentów. W minionym tygod...
IGP-DURA®one 56 i IGP-Effectives®: synergia zapewniająca wysoką wydajność w technologii malowania proszkowego
W branży farb proszkowych do ochrony powierzchni kluczowe znaczenie mają wydajność, zrównoważony rozwój i jednolity odcień. Firma IGP Powder Coatings podjęła znaczący krok w tym kierunku, łącząc serię niskotemperaturowych farb proszkowych IGP-DURA®one56 z unikalną technologią ...

JPK CIT. Nowe obowiązki raportowania
Od 1 stycznia 2025 roku zaczął obowiązywać nowy, jednolity standard raportowania podatkowego dla przedsiębiorstw objętych podatkiem dochodowym od osób prawnych, tzw. JPK CIT. Nowe regulacje w pierwszym roku obejmują największe f...
Kalendarium wydarzeń
Relacje
OpenHouse 2024: z wizytą u TRUMPF Polska
TRUMPF Polska z sukcesem zorganizowała Dni Otwarte OpenHouse 2024, które odbyły się 12 i 13 września br. Wydarzenie przyciągnęło ponad 200 gości reprezentują...
Sprawdź więcejPolitechnika Krakowska ma nowe laboratorium
25 kwietnia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej odbyło się uroczyste otwarcie Laboratorium Ultraprecyzyjnych Pomiarów Współrzędnościowych. &...
Sprawdź więcejSeminarium Obróbki Laserowej 22 marca 2024
22 marca 2024, podczas targów STOM, odbyło się Seminarium Obróbki Laserowej, organizowane przez Politechnikę Świętokrzyską. Zapraszamy do zapoznania się z fo...
Sprawdź więcejKonferencja „Stal, Metale, Nowe Technologie”
20 marca, drugiego dnia targów STOM, odbyła się konferencja „Stal, Metale, Nowe Technologie”, której organizatorem była redakcja portalu dlaprodukcji.pl i dw...
Sprawdź więcej