Dynamiczne zarządzanie ryzykiem instalacji przemysłowych

Poziom dojrzałości zarządzania ryzykiem różni się w zależności od branży i firmy. Ogólnie rzecz biorąc, najbardziej zaawansowane podejście mają banki. Następnie firmy z branż, w których bezpieczeństwo jest najważniejsze, w tym ropa i gaz, zaawansowana produkcja i farmaceutyka. Pomimo tego prawie wszystkie organizacje muszą odświeżyć i wzmocnić swoje podejście do zarządzania ryzykiem, aby dostosować się do zmieniającego się otoczenia [1].

Proces decydowania na podstawie wyników analiz ryzyka i zastosowanie podejścia opartego o zarządzanie ryzykiem są pojęciami podkreślanymi w podejściu procesowym. Proces ten, oprócz oczywiście procesów zarządczych stosowany jest powszechnie w podejmowaniu decyzji między innymi w zakresie ochrony zdrowia, środowiska, bezpieczeństwie żywności, bezpieczeństwie produktów, bezpieczeństwie pracy i bezpieczeństwem procesowym a także cyberbezpieczeństwie. W każdym z tych procesów wykorzystuje się różne dane oraz różne narzędzia do analizy ryzyk, zależnie od korzyści płynących z ich wykorzystania, w odniesieniu do danego zastosowania [2].

Dynamiczne zarządzanie ryzykiem

Odnosząc powyższe ogólne podejście do dynamicznego zarządzania ryzykiem na pole bezpieczeństwa instalacji przemysłowych nie można pominąć otoczenia geopolitycznego. Właśnie ono w obecnym czasie pokazuje, że dynamika w zarządzaniu w kontekście biznesowym, ale również bezpieczeństwa procesowego, staje się kluczowa. Występujące zmiany popytu w niektórych obszarach produkcji petrochemicznej, zaburzenia w łańcuchach dostaw surowców oraz części zamiennych powodują konieczność reakcji i dynamicznego podejmowania decyzji ze strony zakładów produkcyjnych [3].

Zmiany te mogą mieć również wpływ na politykę remontową zakładów produkcyjnych wynikającą z nieterminowych dostaw elementów zamiennych lub konieczność wprowadzenia zmian w harmonogramach remontowych w celu zapewnienia ciągłości działania. Wpływa to bez wątpienia na bezpieczeństwo eksploatacji infrastruktury produkcyjnej i musi być uwzględnione w prowadzonych analizach ryzyk technicznych i operacyjnych.

W takich warunkach klasyczny model zarządzania ryzykiem oparty o okresowe przeglądy ryzyk i wdrażanie działań korekcyjnych staje się coraz mniej skutecznym narzędziem zarządczym.

Digitalizacja procesów daje nowe możliwości

Rozwój technologiczny w zakresie digitalizacji procesów otwiera nowe możliwości w zakresie zarządzania ryzykiem. W szczególności pozwala na uzyskanie znacznie większej dynamiki procesów przetwarzania danych wykorzystywanych do analizy ryzyk.

Można zatem postawić pytanie: w jakim obszarze zarządzania ryzykiem instalacji przemysłowej znajdują swoje zastosowanie nowe technologie?

Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta i wyczerpująca. Rozwój tej branży jest na tyle dynamiczny, że wymaga przeglądu niemal w sposób ciągły. Niemniej jednak obszarem, w którym bez wątpienia można wykorzystać nowe technologie jest proces gromadzenia, obróbki i analizy danych wykorzystywanych do oceny ryzyka.

Zanim omówimy powyższe zastosowania należy zdefiniować pojęcie przemysłu 4.0.

Można zdefiniować go, jako unifikację świata rzeczywistego maszyn produkcyjnych ze światem wirtualnym Internetu i technologii informacyjnej [4]. W tym procesie ludzie, maszyny oraz systemy IT automatycznie wymieniają informacje zarówno w toku produkcji ale również w zakresie danych wykorzystywanych do podejmowania decyzji na podstawie ryzyka.