5S jako narzędzie organizacji pracy i budowania przepływu

Nim przejdziemy do przedstawienia 5S i omówienia korzyści z jego stosowania, konieczne jest poznanie strat, które dzięki wdrożeniu 5S należy eliminować. Muda w języku japońskim oznacza marnotrawstwo, stratę, coś zbędnego. Określenie muda wywodzi się z systemu produkcyjnego Toyoty, który definiuje 7 rodzajów strat: nadprodukcję, zapasy, defekty, niepotrzebny ruch, zbędny transport, powtarzanie i oczekiwanie. Do tych 7 strat zaczęto dołączać jeszcze jedną, ósmą – niewykorzystany potencjał ludzki. Mówiąc o stratach, należy sobie uświadomić, że marnotrawstwem jest wszystko to, co nie generuje wartości dodanej – czyli to, za co klient nie chce płacić. Straty mogą powstawać w każdym procesie, na każdym stanowisku pracy, w każdej operacji.

5S to narzędzie do eliminacji powyższych strat, narzędzie do zapewnienia przepływu, budowania wizualnego i bezpiecznego miejsca pracy. 5S to proces. Składa się z 5 „operacji”:

• selekcji (seiri),
• systematyki (seiton),
• sprzątania (seiso),
• standaryzacji (seiketsu),
• samodyscypliny (shitsuke).

Jak w każdym procesie, kompletność i kolejność wykonywania operacji są bardzo istotne i wpływają na jakość wykonania. Pominięcie lub zmiana kolejności realizacji operacji może spowodować brak osiągnięcia złożonego rezultatu – niepowodzenie w stosowaniu 5S.

5S to proces, w którym muszą brać udział pracownicy pracujący w danym obszarze. Muszą go znać i rozumieć, identyfikować się ze stawianymi przed nimi celami. Dlatego etap poprzedzający – budowanie kultury, szkolenia – jest etapem, którego nie wolno pominąć.

Czym są poszczególne operacje w procesie 5S?