Wpływ odkształcenia plastycznego na przemiany austenitu przechłodzonego stali mikrostopowej

W pracy przedstawiono wpływ odkształcenia plastycznego oraz szybkości chłodzenia na strukturę i postać krzywych przemian fazowych austenitu przechłodzonego stali mikrostopowej z Nb, Ti, V i B. Wyznaczono krzywe przemian austenitu przechłodzonego nieodkształconego plastycznie (CTPc) oraz odkształconego plastycznie (OCTPc).

Niezbędnym warunkiem wytworzenia pożądanej struktury wyrobów stalowych jest prowadzenie przetwórstwa hutniczego w warunkach zapewniających utworzenie drobnoziarnistej struktury austenitu przed przemianą tej fazy zachodzącą podczas chłodzenia wyrobów z temperatury końca obróbki plastycznej stali na gorąco. W przypadku stali konstrukcyjnych konwencjonalnych drobnoziarnistą strukturę austenitu można uzyskać przez obniżenie temperatury końca obróbki plastycznej na gorąco, zapewniającej przebieg rekrystalizacji austenitu odkształconego plastycznie, niedopuszczającej jednak do rozrostu ziaren fazy γ przed rozpoczęciem przemiany zachodzącej podczas chłodzenia wyrobów.

Uwzględniając, że wielkość ziaren austenitu zrekrystalizowanego jest funkcją temperatury i szybkości odkształcenia, jednakową wielkość ziaren fazy γ można uzyskać tylko w przypadku blach o niezbyt dużej grubości, kiedy odkształcenie plastyczne podczas walcowania rozkłada się równomiernie w ich przekroju. Natomiast w przypadku odkuwek o złożonej postaci i różnej grubości odkształcenie plastyczne nie rozkłada się równomiernie, przez co wielkość ziaren austenitu zrekrystalizowanego w różnych ich miejscach jest zróżnicowana. Dlatego odkuwki ze stali konwencjonalnych poddaje się normalizowaniu w celu rozdrobnienia ziaren i ujednolicenia ich własności, a ze stali stopowych – ulepszaniu cieplnemu.

Normalizowania nie wymagają natomiast odkuwki ze stali mikrostopowych wykonane w prawidłowo dobranych warunkach obróbk...