Polskie firmy zbyt wolno się cyfryzują. Wiele z nich wciąż nie zna korzyści, jakie płyną z tego procesu

Poziom cyfryzacji polskich przedsiębiorstw nadal jest poniżej unijnej średniej. Odzwierciedla to niska pozycja Polski w rankingu DESI Index, który co rok publikuje Komisja Europejska. – Miejsce Polski w tym rankingu jest na czwartym miejscu od końca – mówi Ksawery Stojak, ekspert BGK. Jak podkreśla, w polskich firmach wciąż istnieje ogromna potrzeba edukacji związanej z cyfrową transformacją. Aby na nią odpowiedzieć, Bank Gospodarstwa Krajowego we współpracy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości opracował bezpłatny kurs e-learningowy „MŚP 4.0 – wyzwania transformacji cyfrowej”, który jest dostępny na stronie internetowej Akademii PARP.

W ostatniej edycji rankingu gospodarki i społeczeństwa cyfrowego DESI 2022 (Digital Economy and Society Index), publikowanym przez Komisję Europejską, Polskę sklasyfikowano na 24. miejscu spośród 27 państw członkowskich Unii Europejskiej. Dalej uplasowały się jedynie Grecja, Bułgaria i Rumunia.

Jak scyfryzowana jest Polska?

W badaniu DESI, które KE publikuje od 2014 roku, wzięto pod uwagę cztery obszary:

• kapitał ludzki,
• łączność,
• integrację technologii cyfrowej,
• cyfrowe usługi publiczne. 

W jego ubiegłorocznej edycji źle oceniono m.in. niski poziom umiejętności cyfrowych. W Polsce jedynie 43 proc. osób od 16 do 74 lat ma podstawowe lub wyższe umiejętności cyfrowe. Średnia unijna wynosi 54 proc. Jak zauważyła KE, tylko 40 proc. polskich firm z sektora MŚP osiągnęło co najmniej podstawowy poziom wskaźnika wykorzystania technologii cyfrowych. To jest wynikiem znacznie odbiegającym od unijnej średniej (55 proc.).

Niski jest również poziom wykorzystania zaawansowanych technologii przez polskie przedsiębiorstwa. Tylko 19 proc. z nich korzysta z rozwiązań chmurowych (średnia UE to 34 proc.). 13 proc. wystawia e-faktury (średnia UE to 32 proc.). 18 proc. wykorzystuje w swojej działalności media społecznościowe (średnia UE to 29 proc.). Jedynie 3 proc. wykorzystuje technologię sztucznej inteligencji, podczas gdy unijna średnia wynosi obecnie 8 proc. Stosunkowo niewielki odsetek rodzimych firm korzysta również z elektronicznej wymiany informacji (32 proc. vs. 38 proc. w UE) czy też analizy big data (8 proc. vs. 14 proc. w UE).

– W aspekcie integracji technologii cyfrowych Polska zajęła dopiero czwartą od końca pozycję w tym rankingu – mówi Ksawery Stojak, starszy specjalista do spraw rozwoju biznesu w Banku Gospodarstwa Krajowego.

– Główną przyczyną tego jest właśnie brak integracji technologii w przedsiębiorstwach, który wynika m.in. z niewystarczających kompetencji cyfrowych. I to zarówno wśród przedsiębiorców, jak i kadry kierowniczej. I jest to wyzwanie, które ciągnie się już od jakiegoś czasu.

Cyfryzacja ważna, ale niewiele firm w nią inwestuje

Jak pokazało ubiegłoroczne badanie firmy doradczej KPMG („Monitor Transformacji Cyfrowej Biznesu”), przeprowadzone we współpracy z Microsoftem na grupie 180 przedsiębiorstw, 51 proc. firm w Polsce dostrzega duże znaczenie transformacji cyfrowej w swoich organizacjach. Jednocześnie większość nie planuje w nadchodzącym czasie zwiększać nakładów na ten cel ani też zatrudniać specjalistów z tego obszaru. Co istotne tylko jedna na cztery badane firmy miała w ubiegłym roku gotową strategię swojej transformacji cyfrowej. W efekcie główny wskaźnik „Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu” wyniósł raptem 4,8 pkt w 10-stopniowej skali. To potwierdza fakt, że poziom cyfryzacji polskich przedsiębiorstw w większości obszarów nadal wypada poniżej unijnej średniej. 

– Przeanalizowaliśmy dostępne raporty, aby dowiedzieć się, gdzie się pojawiają główne bariery we wdrażaniu technologii cyfrowych w przedsiębiorstwach. Pogrupowaliśmy je w dwie kategorie. Pierwsza to brak świadomości przedsiębiorców odnośnie do tego, jak ważna jest transformacja cyfrowa, jakie korzyści z niej płyną, jak wpływa to na konkurencyjność firmy i w jaki sposób wdrażanie technologii cyfrowych pomaga przedsiębiorstwu w rozwoju. Natomiast drugą barierą są niewystarczające kompetencje cyfrowe i brak świadomości tego, jakie technologie są dostępne, co dokładnie robią i w jaki sposób mogą odpowiedzieć na wyzwania ich przedsiębiorstwa – mówi ekspert. 

Potrzeba edukacji cyfrowej

Jak wskazuje, w polskich firmach wciąż istnieje ogromna potrzeba edukacji związanej z cyfrową transformacją. Przedsiębiorcy powinni się dowiedzieć, jakie korzyści mogą zyskać dzięki nowoczesnym technologiom.

– Korzyści z cyfryzacji polegają na dodaniu nowej wartości, którą firma oferuje swoim klientom, lepszym dopasowaniu produktów i usług do ich potrzeb, optymalizacji kosztów, generowaniu nowych przychodów i minimalizowaniu swojego wpływu na środowisko – wymienia Ksawery Stojak. 

– Nie powinniśmy sobie zadawać pytania, czy inwestować w edukację lub w innowacje, tylko jak szybko to robić. Firmy, które dokonują transformacji cyfrowej, edukują się w kierunku tego, jak przeprowadzić ten proces, dokonają dużego skoku rozwojowego. One zdławią te przedsiębiorstwa, które pozostają przy kartce papieru.

Wyzwania transformacji cyfrowej

Aby odpowiedzieć na potrzebę edukacji w polskich firmach, Bank Gospodarstwa Krajowego we współpracy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości opracował bezpłatny kurs e-learningowy „MŚP 4.0 – wyzwania transformacji cyfrowej”. Jest on dostępny na stronie internetowej Akademii PARP. Przeznaczony jest dla wszystkich przedsiębiorców, menedżerów, pracowników firm czy też konsultantów zewnętrznych, którzy interesują się tematyką cyfrowej transformacji oraz zwiększeniem efektywności działania przedsiębiorstwa poprzez wykorzystanie nowych technologii i rozwiązań Przemysłu 4.0.

– Ten kurs odpowiada na główne wyzwania, które zdiagnozowaliśmy w ramach badania barier wdrażania technologii w polskich firmach – mówi starszy specjalista do spraw rozwoju biznesu w Banku Gospodarstwa Krajowego.

– Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in., jakie są główne wyzwania i ryzyka transformacji cyfrowej, na które należy zwrócić szczególną uwagę przy jej wdrażaniu, dlaczego ona jest tak ważna i w jaki sposób wpływa na całą firmę, jakie płyną z niej korzyści. Dostaną również informacje o tym, gdzie szukać wsparcia w tym procesie – zarówno operacyjnego, jak i finansowego. Odsyłam do zakładki Cyfryzacja z BGK, ponieważ na naszej stronie jest dostępnych 13 produktów finansowych wspierających transformację cyfrową. To są m.in. pożyczki a także kredyty, które płyną ze środków krajowych i unijnych.

Czytaj też >> Skąd weźmiemy surowce krytyczne?

Na kurs „MŚP 4.0 – wyzwania transformacji cyfrowej” można się zapisać na stronie Akademii PARP. Pięciogodzinne szkolenie kończy się wydaniem certyfikatu, który będzie dostępny po ukończeniu wszystkich lekcji a także testów.